BURUNDI

HET KONINKRIJK BURUNDI WERD IN HET MIDDEN VAN DE 17^E EEUW gesticht door Ntare Rushatsi, die zich rond 1650 „Mwami” noemde. Het land werd in 1884 een Duits protectoraat en in 1890 een deel van Duits Oost Afrika. In 1920 werd het een Belgisch mandaatgebied van de Volkenbond en later van de Verenigde Naties met de naam Urundi.

Op 1 juli 1962 werd Urundi een zelfstandig koninkrijk met de naam Ingova y'Uburundi / Royaume de Burundi. De eerste koning werd Mwambutsa IV (1915-1966).

Op 29 november 1966 werd Burundi een republiek met de naam Republika y'Uburundi / Republique du Burundi.

Tijdens het Belgische mandaat werd door de diensten van het vice-gouvernement gebruik gemaakt van het kleinzegel van het Koninkrijk met het omschrift "Ruanda-Urundi" en de naam van de dienst. In de tijd van het mandaat van de Verenigde Naties was voor de hoofdlieden in het gebied een insigne in gebruik dat bestond uit een donkerrood ovaal schildje van 50 x 46 mm met daarop de kop van een kroonkraanvogel (Balearica paconina gibberifrons - Balearicidae) en een leeuwenmasker, allebei van goud. Links boven staat het woord „URUNDI” in zwarte letters met gouden rand. Het schildje ligt op vier gekruiste speren die de opvolgende koningen Ntare, Mwezi, Mutaga en Mwambutsa symboliseren. Op een lint onder het schild staat de wapenspreuk „GANZA SABWA”, een gelukwens aan de koning die „Regeer, Wees het voorwerp van veel gebeden en Heb veel Vazallen” betekent.

De lagere hoofdlieden droegen een soortgelijk schildje maar met alleen een kraanvogelkop, nu naar rechts gewend. ^[1]]

Na de onafhankelijkheid werden in de grondwet van het koninkrijk van 16 october 1962 de kleuren en het wapen van het land vastgesteld. De betreffende paragraaf luidt:

Titre VI

Dispositions Generales

113. La nation murundi adopte les couleurs verte, blanche et rouge et pour armes du Royaume le tambour, le sorgho, les lances et le lion. La devise du Royaume du Burundi est: Dieu, le Roi et le Burundi.

In de praktijk kwam de uitvoering van de grondwet neer op een wapencompositie met schild, schildhouders en devies. Het wapen is rood met een gouden leeuwenmasker. Om onbekende redenen is het identiek met het wapen van het Belgische 1^e Legerkorps (afb. hiernaast). Op het schild staat de staatstrom in de natuurlijke kleuren. Het schild ligt op vier gekruiste speren die dezelfde betekenis hebben als de speren in het vroegere insigne van de hoofdlieden. De wapenspreuk uit de Belgische tijd werd gehandhaafd en staat op een lint onder het schild. Het devies dat in de grondwet wordt genoemd is in een halve cirkel boven de wapencompositie aangebracht en in het burundi vertaald tot „IMANA . UMWAM . UBURUNDI”.

De in de grondwet genoemde sorghum kwam in de vlag terecht waarin het over de staatstrom werd aangebracht.

De trommel geldt in Oost-Afrika als een koninklijk symbool dat overeenkomt met de kroon in het westen. De koninklijke trommel heet „Karyenda” en heeft een vrouwelijke partner met de naam „Mukakaryenda”.

Het Afrikamuseum in Tervuren meldt op zijn Website:

The palladium karyenda drum, which was only brought from its sanctuary on very rare occasions, particularly during the rites associated with the umuganuro - celebrating the sowing of the sorghum - and its secondant, rukinzo. Some of the tasks of the latter are reminiscent of the indamutsa drum of Rwanda: taking part in the ceremony of the king going to bed and getting up and, generally, marking out the rhythm of the life of the court; also the fact that it was renewed with each change of reign. Note that the rukinzo drum accompanied the king everywhere he went.

In de staatsvlag van 1962 vertegenwoordigde de trommel de koning waaromheen het volk van Burundi zich heeft geschaard.

Na de val van Ntare V (1966) en de uitroeping van de Republiek werd het wapen aangepast. Alle emblemen die herinnerden aan de monarchie werden verwijderd. Het aantal speren werd teruggebracht tot drie en symboliseren nu de onderdelen van het staatsdevies „Eenheid, Arbeid en Vooruitgang” maar ook de drie belangrijkste ethnische groeperingen in Burundi: de Tutsi, de Hutu en de Twa. ^[2]]

1530 - 1550 Ntare I Kivimira Savuyimba Semunganzashamba Rushatsi Kambarantama.

KONINGEN VAN BURUNDI [3]]
Mwezi I	1550 - 1580
Mutaga I	1580 - 1600
Mwambutsa I	1600 - 1620
Ntare II	1620 - 1650
Mwezi II	1650 - 1680
Mutaga II	1680 - 1700
Mwambutsa II	1700 - 1720
Ntare III	1720 - 1750
Mwezi III Ndagushimiye	1750 - 1780
Mutaga III Senyamwiza Mutamo	1780 - 1800
Mwambutsa III Mbariza	1800 - 1830
Ntare IV Rutaganzwa Rugamba	1830 - 1850
Mwezi IV Gisabo Bikata-Bijogu	1850 - 1908
Mutaga IV Mbikije	1908 - 1915
Mwambutsa IV Bangiricenge	1915 - 1966
Ntare V Ndizeye	1966 - [1972]

Updated 20.12.2006